Coraz większa liczba inwestorów odchodzi od tradycyjnego modelu kapitału wysokiego ryzyka, który koncentruje się na szybkim wzroście i wyjściach, zamiast tego skupiają się na przejmowaniu niedowartościowanych spółek technologicznych znajdujących się w stagnacji, nazywanych „zombie wysokiego ryzyka”, z zamiarem trzymania ich przez czas nieokreślony w celu uzyskania trwałych zysków. Trend ten, którego przykładem są firmy takie jak Bending Spoons i Curious, reprezentuje zasadniczą zmianę w podejściu do branży oprogramowania.
Powstanie modelu „Trzymaj na zawsze”.
Włoska firma Bending Spoons niedawno potroiła swoją wycenę do 11 miliardów dolarów po przejęciu AOL i pozyskaniu finansowania w wysokości 270 milionów dolarów. Jego sukces odzwierciedla schemat przejmowania nierentownych marek (Evernote, Meetup, Vimeo), usprawniania operacji poprzez obniżanie kosztów i dostosowywanie cen, a następnie przekształcanie ich w dochodowe biznesy. W przeciwieństwie do firm private equity, które zazwyczaj sprzedają aktywa w celu uzyskania krótkoterminowego zysku, Bending Spoons planuje trwałe utrzymanie tych firm.
Strategia ta opiera się na założeniu, że kapitał wysokiego ryzyka tworzy wiele rentownych, choć nie wybuchowych, firm. Według Andrew Damona, założyciela Curious, „Prawo siły kapitału wysokiego ryzyka… prowadzi do powstania wielu świetnych firm, nawet jeśli nie są one jednorożcami”. Te „wielkie przedsiębiorstwa” można kupić tanio i szybko odbudować, generując znaczny przepływ środków pieniężnych.
Jak to działa: kup, napraw, trzymaj
Podstawowa zasada jest prosta: zidentyfikuj firmy, które utknęły i nie przyciągają już dalszych inwestycji, zdobądź je po niskiej cenie (czasem nawet 1x roczny przychód) i agresywnie poprawiaj ich rentowność. Na przykład Curious niedawno przejął UserVoice, 17-letni startup, któremu nie udało się zapewnić dodatkowego finansowania z funduszy venture capital.
Kluczem do szybkiej rentowności jest efektywność operacyjna. Centralizując funkcje takie jak sprzedaż, marketing i finanse w wielu spółkach portfelowych, inwestorzy ci niemal natychmiast osiągają rentowność na poziomie 20–30%. Podejście to wyraźnie kontrastuje z koncentracją kapitału wysokiego ryzyka na niezrównoważonym wzroście za wszelką cenę.
Dlaczego to jest ważne
Zmiana ta następuje w momencie, gdy tempo innowacji, zwłaszcza w zakresie sztucznej inteligencji, przyspiesza wycofywanie się starszych firm zajmujących się oprogramowaniem. Firmy venture capital traktują priorytetowo hiperwzrost i wyjścia z przedsiębiorstw, często ignorując potencjał stabilnych, dochodowych spółek, które nie pasują do ich agresywnych modeli. Stwarza to możliwości dla inwestorów chcących przyjąć inne podejście.
„Inwestorom nie zależy na zysku, zależy im tylko na wzroście… nie ma bodźca, aby działać na tym poziomie rentowności”.
– Andrew Damon, Ciekawy
Pieniądze wygenerowane z tych przejęć są następnie ponownie inwestowane w pozyskiwanie większej liczby start-upów zombie, tworząc samowystarczalny cykl. Curious planuje przejęcie od 50 do 75 takich spółek w ciągu najbliższych pięciu lat, skupiając się na tych, które generują roczne stałe przychody od 1 do 5 milionów dolarów, co jest segmentem często ignorowanym przez tradycyjny private equity.
Perspektywa długoterminowa
Strategia kup, napraw i trzymaj nie jest pozbawiona problemów. Wymaga dużego doświadczenia operacyjnego i dyscypliny. Ponieważ jednak krajobraz przedsięwzięć staje się coraz bardziej konkurencyjny, a sztuczna inteligencja zakłóca istniejące modele biznesowe, podejście to stanowi realną alternatywę dla inwestorów poszukujących długoterminowej, zrównoważonej rentowności. Pojawienie się „łowców zombie” sygnalizuje rosnące odejście od tradycyjnego schematu dotyczącego kapitału wysokiego ryzyka.
